Wapei languages explained

Wapei
Also Known As:Wapeic
Region:eastern Sandaun Province, Papua New Guinea
Familycolor:Papuan
Fam1:Torricelli
Fam2:Wapei–Palei
Glotto:wape1250
Glottoname:Wapeic
Map:Torricelli_languages_map.svg
Mapcaption:The Torricelli languages as classified by Foley (2018). Wapei and Palei languages are yellow.

The Wapei languages constitute a branch of the Torricelli language family according to Laycock (1975) (quoted from Foley 2018). Glottolog does not accept this grouping. They are spoken in mountainous regions of eastern Sandaun Province, Papua New Guinea.

Languages

Languages are:

Gnau may also belong here.

Pronouns

Pronouns in Wapei languages are:[1]

Wapei pronouns! !! Elkei !! Yau !! Yis !! Au !! Yil !! Ningil
1ski ki ki xi i yi
2site yi yi ti a pay
3selel rən rən xərak an pan
1pku kufu kufu xaiw aw you
2pyife yifi yifi yi ɨ piyou
3pelpel rəl rəl xər aral pəram

Vocabulary comparison

The following basic vocabulary words are from Laycock (1968),[2] as cited in the Trans-New Guinea database.[3]

The words cited constitute translation equivalents, whether they are cognate (e.g. wupli, wopli, wufliyəx for “sun”) or not (e.g. yipwur, maləx, nəfənək for “nose”).

gloss Yau
headfaʔan pale palau waʔal uːru peine ariyi lülü nülü
earnikif ma ŋipi məkər məŋkam ma mək yapot yampər
eyenaʔan yampax namək lüs napaka nap kwutiyane kwuriyaf
noseyipwur maləx nəfənək minopoŋko malka nupuŋk minityu minit
toothyaxas yaŋkən nulpo naː nelpə naːkən nak yanət yaːnət
tongueniːn yilwat yuwaŋ waːr non war yimyau
legxət xuwə tiye yau orou walək suː kiriu kiriu
lousenəmk raləx nəmeiləm nəmaŋkar nəmom rarka namkar kwutəl kwurəl
dognapara patə palel faréː pele pata par asi piːren
birdxoura antə aulon aprei nafle nata afər yafren yafren
eggyinu yilkit yülam yuːlək yiləm puta wiːlər yilip walilip
bloodamkra amkə omkol niːkri təlüs leŋka nək nawan nawe
bonexəmik lakət emiŋel ləmeʔi emio lakita nimik kəmiene kumialen
skinyilik pawült paulou faːwal topo pawulta pawar tərkwaf ternan
breastnəm mate niman maːʔ nemer mata mak nəmar numar
treenuː lowə nipel luː nəmpe niːpa loː nifif nimpip
manmitik teralkit monol masin metene matei məsin metfaine ruːtil
womanmite yuː matal naʔ aipi moːto nusakei matei kulum wapur
sunwupli wopli wopli wufliyəx epli xahi wupli kwapli kwipli
moonwunkə ouyi auniyil onyil ane aunəxə uni noulai nuːlai
watertəpar niː tipel niː tepe wɨn niː tipal təpal
firesiː yalix wul walk weli yakə walk wəti weli
stonexəte talmanəf xəroi erau kita yir kranə krapene
twowikat wiye wiŋe wilal wiŋkes fiyə wiyem wiyum wiyəm

References

Notes and References

  1. Book: Foley, William A. . William A. Foley . Palmer . Bill . 2018 . The Languages and Linguistics of the New Guinea Area: A Comprehensive Guide . The Languages of the Sepik-Ramu Basin and Environs . The World of Linguistics . 4 . Berlin . De Gruyter Mouton . 197–432 . 978-3-11-028642-7.
  2. [Donald Laycock|Laycock, Donald C.]
  3. Web site: TransNewGuinea.org - database of the languages of New Guinea . Greenhill . Simon . 2016 . 2020-11-05.