This article lists the indigenous languages of South America. Extinct languages are marked by dagger signs (†).
Demographics of Indigenous languages of South America by country as of 2012, as reported by Crevels (2012):[1]
Language | Alternate names | Family | Branch | Population | Speaker number | Degree of endangerment | Country | Other countries | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Mapuche | 113,680 | 8,413 | seriously endangered | Chile | |||||
4,104 | ? | endangered | Chile, Bolivia, Peru | ||||||
Gününa Küne, Pampa | 1,585 | – | extinct (1960–1970) | ||||||
Ona | 696 | – | extinct (1970s) | Chile † | |||||
Aonek’enk, P’e:nk’enk | 10,590 | 3 | moribund | ||||||
Tehuesh | – | – | extinct (early 1900s) | ||||||
Moqoyt La’qa:tqa | 15,837 | 2,780 | endangered | ||||||
PitelaGa Laqtak | 4,465 | 3,494 | potentially endangered | ||||||
Namqom | 69,452 | 30,410 | endangered | Paraguay | |||||
50 | 2 | moribund | |||||||
Yofuáha, Yowúwa | 2,613 | 1,692 | endangered | Paraguay | |||||
Nivaklé, Chulupí, Ashluslay | 553 | 224 | seriously endangered | Paraguay | |||||
Mataco, ’Weenhayek in Bolivia | 40,036 | 28,631 | potentially endangered | Bolivia | |||||
– | 60,000 – 80,000 | endangered | |||||||
Guaraní in Bolivia, Guaraní Occidental in Paraguay | 21,807 | 5,139 | endangered | Bolivia | |||||
Guaraní Goyano | – | 100,000 – 1,000,000 | potentially endangered | ||||||
8,223 | 3,908 | endangered | Paraguay, Brazil | ||||||
Ñandevá in Paraguay | 524 | 178 | seriously endangered | Bolivia, Paraguay | |||||
Atacameño, Likan Antai, Ulipe, Lipe | 3,044 | – | extinct | Chile † | |||||
Yámana | – | – | extinct (late 1900s) | Chile | |||||
2,125,000 | 1,540,833 | potentially endangered | Peru, Ecuador, Colombia, Chile, Argentina | ||||||
1,470,000 | 1,008,825 | potentially endangered | Peru, Chile, Argentina | ||||||
2,134 | 1,800 | endangered | |||||||
Uru | 230 | – | extinct (2004) | ||||||
? | 1? | extinct | |||||||
– | – | extinct | Peru † | ||||||
– | ? | seriously endangered | |||||||
30 | 13 | seriously endangered | Brazil | ||||||
886 | 67 | seriously endangered | |||||||
30,000 | 3,140 | endangered | |||||||
2,000 | 1,080 | seriously endangered | |||||||
? | 5 | moribund | |||||||
Itene | 64 | 44 | seriously endangered | ||||||
516 | 380 | endangered | |||||||
46 | 6 | moribund | |||||||
93 | 51 | seriously endangered | Peru, Brazil | ||||||
732 | 518 | endangered | Peru | ||||||
158 | 111 | seriously endangered | |||||||
1,683 | 601 | endangered | |||||||
7,345 | 1,153 / 50–500 | seriously endangered | |||||||
Reyesano | 4,919 | 53 / 12 | moribund | ||||||
208 | 140 | seriously endangered | |||||||
268 | 187 | endangered | |||||||
11,953 | 8,433 | potentially endangered | |||||||
Chiriguano | 125,159 | 43,633 | potentially endangered | Argentina | |||||
41 | 29 | seriously endangered | Argentina, Paraguay | ||||||
Mataco, Wichí in Argentina | 1,797 | 1,929 | endangered | Argentina | |||||
1,398 | 1,398 | endangered | Paraguay | ||||||
404 | 4 / 0? | extinct | |||||||
12,230 | 1,173 | seriously endangered | |||||||
664 | 23 / <3 | moribund | |||||||
2,791 | 389 / < 2 | moribund | |||||||
1,588 | 948 | endangered | |||||||
Chimane | 8,615 | 6,351 | potentially endangered | ||||||
4,186 | 132 / 20 | moribund | |||||||
2,829 | 1,809 | endangered | |||||||
Chiquitano | 195,624 | 4,615 | seriously endangered | Brazil | |||||
Banawá | 100 (2006) | 100 | seriously endangered | ||||||
875 (2006) | 875 | endangered | |||||||
Yamamadí, Kanamantí | 884 (2006) | 800 | endangered | ||||||
Jarauara | 180 (2006) | 180 | endangered | ||||||
Culina, Madihá, Madiha, Madija | 3,500 (2006) | 3,000 | endangered | Peru | |||||
Palmari | 892 (2006) | 290 (2000) | seriously endangered | ||||||
Sorowaha, Suruwaha | 136 (2007) | 136 | seriously endangered | ||||||
Popingaré, Kangitê, Kaxiriri, Cacharary | 3,256 (2006) | 2,000 | endangered | ||||||
Kampa, Axíninka | 869 (2004) | 813 | endangered | Peru | |||||
Baniwa do Içana, Baniva, Baniua, Walimanai, Wakuenai | 5,811 (2005) | 5,811 | potentially endangered | Colombia, Venezuela | |||||
10,275 (2005) | 2 | moribund | Venezuela | ||||||
Salumã | 445 (2006) | 445 | endangered | ||||||
Caixana | 505 (2006) | 1 | moribund | ||||||
Guaná | 250 (2005) | 11 (2007) | moribund | ||||||
Curripaco, Curipaco, Coripaco | 1,332 (2005) | 1,332 | endangered | Colombia, Venezuela | |||||
Manchineri, Yine | 937 (2004) | 937 | endangered | Bolivia | |||||
Mehinaku, Meinaku | 227 (2006) | 200 | seriously endangered | ||||||
Paliku’ene, Aukwayene, Aukuyene | 1,330 (2006) | 1,300 | endangered | French Guiana | |||||
Paresí, Arití, Halití | 2,005 (2008) | 1,000 | endangered | ||||||
Tariano | 1,914 (2002) | 100 | seriously endangered | Colombia | |||||
Terena, Tereno | 19,961 | 19,000 | potentially endangered | ||||||
Wapishana, Wapisiana, Uapixana, Vapidiana | 7,000 (2008) | 4,000? | endangered | Guyana | |||||
Werekena, Uarequena | 806 (206) | 20 | seriously endangered | Venezuela | |||||
Waujá, Uará | 321 (2008) | 321 | endangered | ||||||
Iaualapití | 222 (2006) | 10? | moribund | ||||||
Bacairí, Kurâ | 950 (1999) | 950 | endangered | ||||||
Galibí do Oiapoque, Kari’na, Kaliña | 66 | only elders | seriously endangered | Venezuela, French Guiana, Suriname, Guyana | |||||
Hyxkaryana | 631 (2006) | 600 | endangered | ||||||
Txicão, Txikão | 342 (2006) | 342 | endangered | ||||||
Akawayo, Kapon | 1,170 (2007) | 1,170 | endangered | Guyana, Venezuela | |||||
Calapalu | 506 (2006) | 506 | endangered | ||||||
Kaxuyana-Xikuyana, Kaxuyana, Caxuiana | 230 (2006) | 150 | seriously endangered | ||||||
Cuicuro | 509 (2006) | 600 | endangered | ||||||
Macuxi, Macushi, Pemon | 23,433 (2006) | 15,000 | potentially endangered | Venezuela | |||||
103 (2006) | 10 | moribund | |||||||
Nahukuá, Nafuquá | 124 (2006) | 124 | seriously endangered | ||||||
78 (2003) | ? | seriously endangered | |||||||
Kapon, Akawayo | 87 (2006) | ? | seriously endangered | Guyana, Venezuela | |||||
Taulipang, Pemon, Arekuna | 582 (2002) | 500 | seriously endangered | Guyana, Venezuela | |||||
Trio, Tarëno, Tirió, Tirio, Tarona, Yawi, Pianokoto | 1,156 (2006) | 1,156 | endangered | Suriname | |||||
Kinã, Kinja | 1,120 (2005) | 1,120 | endangered | ||||||
Wai Wai, TunayanaWaiwai, Katuena | 2,914 (2005) | 2,914 | potentially endangered | Guyana | |||||
Waiana, Uaiana, Aparaí | 288 (2006) | 288 | endangered | Suriname, French Guiana | |||||
Ye’kuana, Yekwana, Yecuana, Makiritare, Maquiritare, Maiongong, So’to | 430 (2000) | 430 | endangered | Venezuela | |||||
Kujubí, Cojubím, Kaw Ta Yo | 55 (2006) | 2 (2001) | moribund | ||||||
Uomo | 50 | 1 | moribund | ||||||
30 (2002) | 12 (2002) | seriously endangered | Bolivia | ||||||
Oro Towati | 56 (2006) | 5 | moribund | ||||||
312 (2006) | – | extinct | |||||||
Pakaa Nova, Pacaás Novos | 2,721 (2006) | 2,721 | potentially endangered | ||||||
Kadiweo, Caduveo, Cadiuéu, Ejiwajigi, Mbaya-Guaicuru | 1,629 (2006) | 1,600 | endangered | ||||||
Canamarí, Tüküná, Tâkâna | 1,654 (2006) | most? | endangered | ||||||
Catawixi, Catauixi, Catawishi | 10? (1986) | 10? | seriously endangered | ||||||
Pedá Djapá, Tüküná | 450 (2007) | 1 (1976) | possibly extinct | ||||||
Tucano | 100 (1985) | 30? | seriously endangered | ||||||
Eastern Bororo, Boe, Boe Wadáru | 1,390(2006) | 1,390 | endangered | ||||||
Omotina, Barbados | 445 (2009) | – | extinct | ||||||
Linguará, Anenho | 737 (2006) | 50 | seriously endangered | Bolivia | |||||
370 (2006) | 5 | moribund | |||||||
Apinayé, Apinaié, Timbira Ocidentais | 1,525 (2006) | 1,500 | endangered | ||||||
Kanela, Kanela Ramkokamekrá, Kanela Apanyekra | 2,502 (2006) | 2,502 | endangered | ||||||
Gavião, Parkatêjê, Gavião do Pará, Gavião do Mãe Maria | 476 (2006) | 476 | endangered | ||||||
Pykopjê, Gavião do Maranhão, Timbira | 494 (2006) | 494 | endangered | ||||||
Caingangue, Kanhgág | 28,000 (2006) | 18,500 | potentially endangered | ||||||
Craô, Kraô, Mehim, Timbira | 2,184 (2006) | 2,184 | endangered | ||||||
30 (1999) | 1 (1981) | extinct | |||||||
Krinkatí, Krikatí-Timbira, Timbira | 682 (2005) | 682 | endangered | ||||||
Kayapó, Xikrin, Put Karot | 7,266 (2006) | 7,266 | potentially endangered | ||||||
Krenhakarore, Krenakore, Krenakarore, Kreen-Akarore, Índios Gigantes | 374 (2008) | 374 | endangered | ||||||
Suyá, Suiá, Mëkisêdjê | 351 (2006) | 351 | endangered | ||||||
Suyá Orientais, Novos Suyá, Beiço-de-Pau | 58 (1995) | 58? | seriously endangered | ||||||
Xacriabá, Xikriabá | 7,665 (2006) | 0? | possibly extinct | ||||||
A’uwe, Awen | 13,303 (2007) | 13,303 | potentially endangered | ||||||
Akwê, Akwen, Acuen | 2,569 (2006) | 2,569 | potentially endangered | ||||||
Shokleng, Xokrén, Laklanô, Bugres, Botocudos, Aweikoma, Kaingang de Santa Catarina, Aweikoma-Kaingang | 887 (2004) | 100 | seriously endangered | ||||||
Aricapú | 30 (2006) | 1 | moribund | ||||||
Jeoromitxí, Jabutí | 165 (2006) | 30 (2008) | seriously endangered | ||||||
Iatê, Fulniô, Carnijó | 2,930 (1999) | 1,000 | endangered | ||||||
Karajá | 1,208 (2006) | 800? | endangered | ||||||
Carajá, Iny | 2,532 (2006) | 2,250 | endangered | ||||||
Karajá do Norte, Ixybiowa, Iraru Mahãdu | 269 (2006) | 10 | moribund | ||||||
Crenaque, Crenac, Krenac, Nakrehé, Krenak-Nakrehé, Borun; Botocudos; Aimorés | 204 (2006) | 10 | moribund | ||||||
Maxacalí, Monacó, Kumanuxú, Tikmuún | 1,271 (2006) | 1,271 | endangered | ||||||
Pataxó do Norte, Pataxó do Sur, Hã Hã Hãe | 2,219 (2005) | – | extinct (late 1900s) | ||||||
Ofaié, Opayé, Ofayé-Xavante | 61 (2006) | 12 | seriously endangered | ||||||
Erikbaktsá, Erigpaktsá, Orelhas de Pau, Canoeiros | 1,117 (2006) | 900 | endangered | ||||||
9,299 (2006) | – | extinct | |||||||
Mura-Pirahã | 389 (2006) | 389 | endangered | ||||||
Kamã | 120 | 120 | seriously endangered | ||||||
Hupdá, Hupdé, Hupdá Makú | 1,500 | 1,500 | endangered | Colombia | |||||
Kuyawi | 20 | 20 | seriously endangered | ||||||
Nadöbö, Anodöb, Makunadöbö, Guariba, Guariba Tapuyo, Kabori, Xiriwai | 350 | 350 | endangered | ||||||
617 | 617 | endangered | Colombia | ||||||
Northern Nambikwara (Nambikwara do Norte) | 19 | 19 | seriously endangered | ||||||
Northern Nambikwara (Nambikwara do Norte) | 7 | 1 | seriously endangered | ||||||
Northern Nambikwara (Nambikwara do Norte) | 250 | 250 | endangered | ||||||
Northern Nambikwara (Nambikwara do Norte) | 80 | 80 | seriously endangered | ||||||
Northern Nambikwara (Nambikwara do Norte) | few | 1 | moribund | ||||||
Nambikwara do Sul | 721 | 721 | seriously endangered | ||||||
140 | 3 | moribund | |||||||
Arara do Acre, Shawanauá | 332 (2004) | 9 (2000) | moribund | ||||||
Katukina [Tüküná, Pi:Dyapa], Kanamarí [Tüküna Kanamarí, Canamari], Tsohom-Dyapa [Tsunhum-Djapá, Tyonhwak Dyapa], Katukina do Acre, Katukina Pano | 2,239 (2008) | 2,239 | potentially endangered | ||||||
Caxarari, Kaxariri | 322 (2009) | 300? | seriously endangered | ||||||
Caxinauá, Cashinahuá, Cashinahua, Hantxa Kuin, Huni Kuin | 4,500 (2004) | 4,500 | potentially endangered | Peru | |||||
26 (2007) | 26 | seriously endangered | |||||||
Kulina Pano, Culina | 125 (2006) | only elders | seriously endangered | ||||||
1,252 (2006) | 1,252 | endangered | |||||||
322 (2008) | 322 | endangered | |||||||
1,592 (2006) | 1,500 | endangered | Peru | ||||||
Quixito | 400 | 400 | endangered | Peru? | |||||
Nuquini, Nukuíni | 600 (2003) | – | extinct | ||||||
Poianáua | 403 (1999) | 2 | moribund | ||||||
Katukina, Shanenawá | 361 (2006) | 300 | endangered | ||||||
Jaminawa, Iauminawa | 855 (2006) | 600 | endangered | Bolivia, Peru | |||||
Yauanauá, Iauanauá | 519 (2006) | 519 | endangered | ||||||
Arapaço | 569 | 0? | possibly extinct | ||||||
Waimajã, Waípinõmakã | 21 (2005) | 21 | seriously endangered | Colombia | |||||
Barasano, Pãnerã, Hanera, Panenoá | 34 (2005) | 34 | seriously endangered | Colombia | |||||
Desana, Dessano, Wira, Umúkomasá | 2,204 (2005) | 700 | endangered | Colombia | |||||
Carapanã, Muteamasa, Ukopinõpõna | 63 (2005) | 63 | seriously endangered | Colombia | |||||
Wanano, Wanana, Guanano, Uanano | 735 (2005) | 650 | endangered | Colombia | |||||
Cubeo, Cobewa, Kubéwa, Pamíwa | 381 (2005) | 150–200 | seriously endangered | Colombia | |||||
Macuna, Yeba-Masã | 32 (2005) | 32 | seriously endangered | Colombia | |||||
Miriti-Tapuia, Buia-Tapuya | 75 (2005) | 0? | possibly extinct | ||||||
Piratapuia, PiraTapuia, Piratapuyo, Waíkana | 1,433 (2005) | 700 | seriously endangered | Colombia | |||||
Siria-Masã | 71 (2005) | 71? | seriously endangered | Colombia | |||||
Tucano, Ye’pãmasa, Dasea | 6,241 (2005) | 7,000 | potentially endangered | Colombia | |||||
Tuyuca, Tuiuca, Dokapuara, Utapinõmakãphõná | 825 (2005) | 800? | endangered | Colombia | |||||
Jurití | ? | 0? | possibly extinct | Colombia | |||||
320 (2005) | 320 | endangered | |||||||
Aueti | 160 (2008) | 160 | seriously endangered | ||||||
36 | 12 | seriously endangered | |||||||
645 | 645 | endangered | |||||||
Gavião de Rondônia, Ikõlej, Ikõleey, Ikõro | 523 (2004) | 523 | endangered | ||||||
Pageyn | 599 (2008) | 599 | endangered | ||||||
Suruí-Paiter, Suruí de Rondônia | 1,007 (2006) | 1,007 | endangered | ||||||
Sanamãika, Mondé | ? | 2 | moribund | ||||||
Kuruaia, Curuaia | 129 (2006) | 3 | moribund | ||||||
Mundurucú | 10,065 (2002) | 8,000 | endangered | ||||||
62 (2006) | 2 | moribund | |||||||
Arara, Arara Karo, Arara de Rondônia, Arara Tupi, Ntogapíd, Itoga-púk, Ramarama, Uruku, Urumi, Ytangá | 208 (2006) | 200 | seriously endangered | ||||||
Sataré-Maué, Sateré, Mawé | 9,156 (2008) | 6,219 | endangered | ||||||
Wayurú, Wayoró | 94 (2006) | 8 | seriously endangered | ||||||
Akunt’su, Akunsu | 5 (2009) | 5 | moribund | ||||||
Macurap | 381 (2006) | 50 | seriously endangered | ||||||
Mekens, Mekém, Sakirabiat | 84 (2006) | 22 (2008) | seriously endangered | ||||||
433 (2006) | 150 (2005) | seriously endangered | |||||||
Amanaié, Ararandeuara | 192 (2001) | 0? | possibly extinct | ||||||
132 (2000) | 6 (2000) | moribund | |||||||
Apiacá | 1,000 (2009) | 1 (2008) | moribund | ||||||
Araueté | 339 (2006) | 339 | endangered | ||||||
varieties: Asuriní do Tocantins, Parakanã, Suruí do Tocantins | 1,548 | 1,548 | endangered | ||||||
384 (2006) | 384 | endangered | |||||||
Apiterewa | 900 (2004) | 900 | endangered | ||||||
264 (2006) | 264 | endangered | |||||||
Awaeté | 125 (2006) | 125 | seriously endangered | ||||||
Canoeiro, Carijó, Índios Negros, Cara Preta | 16 | 16? | seriously endangered | ||||||
Jiahui, Jahói, Djahui, Diahkoi, Diarroi | 88 | 1 | moribund | ||||||
Awá, Avá | 283 (2005) | 283 | endangered | ||||||
Tenetehára, Ze’egete | 19,471(2006) | 14,000 | potentially endangered | ||||||
Yuma | 5 | 5 | moribund | ||||||
Urubu-Kaapor, Kaaporté | 991 (2006) | 991 | endangered | ||||||
Kaiabí, Caiabí | 1,619 (2006) | 1,000 | endangered | ||||||
Kaiova, Paï-Tavyterã | 20,000 (2003) | most? | endangered | Paraguay | |||||
Camaiurá | 492 (2006) | 400 (2008) | endangered | ||||||
(part of the Kagwahiva languages) | 14 (2004) | 10 | moribund | ||||||
Kocama, Cocama | 9,000(2003) | 5 (1993) | moribund | Peru, Colombia | |||||
6,000 (2003) | 6,000 | potentially endangered | Argentina, Paraguay | ||||||
Ava-Guaraní or Chiripá in Paraguay | 13,000 (2008) | 13,000 | potentially endangered | Paraguay | |||||
Yeral, Língua Geral, Língua Geral Amazônica | 3,000 (1977) | endangered | Venezuela | ||||||
Kambeba, Kambewa, Cambeba | 347 | few? | moribund | Peru | |||||
Kagwahiwa | 284 (2006) | 10 | moribund | ||||||
Tapi’irape | 564 (2006) | 564 | endangered | ||||||
Timbé, Tenetehára, Turiwara | 1,425 (2006) | 60 | seriously endangered | ||||||
Kagwahiwa | 699 (2006) | 350 | seriously endangered | ||||||
Coastal Tupi | 2,590 (2006) | – | extinct | ||||||
Amondawa, Jupaú, Kawahíb | 183 (2006) | 183 | seriously endangered | ||||||
Wayãpy, Waiãpi, Guaiapi, Wayampi, Oyampi | 905 (2008) | 905 | endangered | French Guiana | |||||
Hetá | 86 (2006) | 8 | moribund | ||||||
Poturu, Jo’é | 177 (2003) | 177 | seriously endangered | ||||||
Xipaia, Shipaya | 595 (2002) | 2 (2003) | moribund | ||||||
Yuruna, Juruna, Jurûna | 362 (2006) | 300? | seriously endangered | ||||||
Huitoto, Uitoto | 42 | ? | possibly extinct (in Brazil) | Peru, Colombia | |||||
Mirãnha, Miraña | 836 (2006) | – | extinct | Colombia | |||||
Sanïma, Sánïma, Sánema | 462 (2006) | 462 | endangered | Venezuela | |||||
Ninam, Xirianá | 466 (2006) | 466 | seriously endangered | Venezuela | |||||
Yanomae | 4,000 (2006) | 4,000 | potentially endangered | Venezuela | |||||
Yanomamï, Yanomamõ, Yanomama, Yanoama | 6,000 (2006) | 6,000 | potentially endangered | Venezuela | |||||
Ishir | 1,572 (2002) | 1,572 | endangered | Paraguay | |||||
Aikaná, Masaká, Kasupá, Huarí, Mondé, Tubarão | 200 | 150 | seriously endangered | ||||||
Aticum, Wamoé | 5,852 (1999) | – | extinct (1960s) | ||||||
Irantxe, Manoki | 276 (2006) | 10 | seriously endangered | ||||||
Menky, Munku | 80 (2000) | 80? | seriously endangered | ||||||
Canoé, Kapixaná | 95 (2002) | 3 | moribund | ||||||
Koaiá, Coaiá, Quaia | 40 (2008) | 25 | seriously endangered | ||||||
Tikuna, Tukuna, Magüa | 35,000 (2008) | 35,000 | potentially endangered | Colombia, Peru | |||||
147 (2006) | 51 (2007) | seriously endangered | |||||||
3,927 | 2 (1961) | extinct (1960s) | |||||||
Arara do Beiradão, Arara do Rio Branco | 209 (2005) | – | extinct | ||||||
100? | 100? | seriously endangered | |||||||
1 | 1 | moribund | |||||||
Cambiuá | 2,820 | 2 (1961) | extinct | ||||||
493 (2006) | – | extinct | |||||||
Capinauá | 3,294 | – | extinct | ||||||
Cariri, Kipea, Kiriri, Dzubukuá; Tumbalalá | ? 1,469 (2006) | – | extinct | ||||||
Katembri, Kariri, Kariri de Mirandela | 1,612 | 1 (1960s) | extinct | ||||||
Macu, Mako | ? | – | extinct (2000–2002) | ||||||
Pancararu, Pankararé | 6,515 | – | extinct | ||||||
Potyguara | 11,424 | – | extinct | ||||||
Tapebano, Perna-de-Pau | 5,741 (2006) | – | extinct | ||||||
302 | – | extinct | |||||||
2,049 (2006) | – | extinct | |||||||
4,169 (2006) | – | extinct | |||||||
1,560 (2003) | – | extinct | |||||||
Chocó | 364 (2006) | – | extinct | ||||||
1,763 (2000) | – | extinct | |||||||
2,652 (2006) | – | extinct | |||||||
9,064 (2006) | – | extinct (early 1960s) | |||||||
Chesungun | 2,000 (1982) | few elders | moribund | ||||||
Mapuche | 604,349 | 250,000 | endangered | Argentina | |||||
48,501 | 24,000 | endangered | Bolivia, Peru, Argentina | ||||||
Ona | – | – | extinct | Argentina † | |||||
6,175 | 1,000 ? | endangered | Argentina, Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia | ||||||
Atacameño, Likan Antai, Ulipe, Lipe | 21,015 | – | extinct (1960) | Argentina †, Bolivia † | |||||
Yámana, Háusi Kútə | 1685 / 70 | 1 | moribund | Argentina † | |||||
Qawasqar, Alacaluf | 2622 / 101 | 20 | moribund | ||||||
283 (2001) | 283 | seriously endangered | Venezuela † | ||||||
Baniva del Guainía | ? | few? | seriously endangered | Venezuela, Brazil | |||||
Kabiyari, Kawiyarí, Kawiri, Cauyari, Cabuyari | 311 (2001) | 311 | seriously endangered | ||||||
Curripaco-Baniva, Kurripako, Baniva del Isana | 7,827 (2001) | 7,000? | potentially endangered | Venezuela, Brazil | |||||
Guajiro, Goajiro | 149,827 (2001) | 149,827 | potentially endangered | Venezuela | |||||
Piapoko, Tsáçe | 4,926 (2001) | 4,926 | potentially endangered | Venezuela | |||||
Tariano | 445 (2001) | 0? | possibly extinct | Brazil | |||||
Yukuna | 770 (221) | 770 | endangered | Brazil? | |||||
Awapit, Awá, Awa-Cuaiquer, Cuaiquer, Kwaiker | 15,364 (2001) | < 15,364 | endangered | Ecuador | |||||
Coconuco, Guanaca | 23,462 (2001) | 23,462 | endangered | ||||||
4,130 (2001) | 4 | moribund | |||||||
Karijona, Tsahá | 307 (2001) | < 10 | moribund | ||||||
? | – | extinct | |||||||
Yukpa, Yucpa, Japrería | 3,651 (2001) | 3,651 | potentially endangered | Venezuela | |||||
Ika, Ijka, Bíntukua | 14,799 (2001) | 14,799 | potentially endangered | ||||||
Motilón | 3,617 (2001) | 3,617 | potentially endangered | Venezuela | |||||
Ette Taara | 900 (2001) | 900 | endangered | ||||||
Kuna, Tule | 1,231 (2001) | 1,231 | endangered | PA | |||||
Sanka, Malayo, Arsario, Wiwa | 1,922 (2001) | 1,922 | endangered | ||||||
Kawgian, Kággaba, Kogi | 9,911 (2001) | 9,911 | potentially endangered | ||||||
Uw Kuwa, U’wa | 7,231 (2001) | 7,231 | potentially endangered | Venezuela † | |||||
Pede Epenã, Epérã Pedée, Pede, Chamí, Catío, Katío, Sambú | 88,747 (2001) | 88,747? | potentially endangered | Ecuador, PA | |||||
Waunán, Waunméu, Waumeo, Chocó, Noanama | 8,177 | 8,177 | potentially endangered | PA | |||||
34,566 | – | extinct | |||||||
Cuiva, Kuiva | 2,445 (2001) | 2,445 | endangered | Venezuela | |||||
Hiwi, Jive, Guahibo, Vichadeño, Amorúa, Tigrero | 23,006 (2001) | 23,006 | potentially endangered | Venezuela | |||||
Mitua, Jiw | 1,118 (2001) | 1,118 | endangered | ||||||
Jitnu, Macaguane-Hitnu | 441 (2001) | 441? | endangered | ||||||
Playero, Guahibo Playero | < 200 (1982) | < 200 | seriously endangered | Venezuela | |||||
Hupda, Hupdë | 235 | 235 | seriously endangered | Brazil | |||||
Cakua | 220 | 220 | seriously endangered | ||||||
390 | 390 | endangered | |||||||
Yuhuo Makú | 200 | 200 | seriously endangered | Brazil | |||||
Yawa | 297 (2001) | 297 | endangered | Peru | |||||
Ingano | 19,079 (2001) | 8,000 | endangered | ||||||
773 (2001) | 773 | endangered | Venezuela | ||||||
Sáliva | 1,929 (2001) | < 1,929 | endangered | Venezuela | |||||
Waimaja, Waimasa, Waymasa, Waimaha, Barasano del Norte | 109 (2001) | 109 | seriously endangered | Brazil | |||||
Barasano, Barasano del Sur, Pãnerã, Banera Yae | 1,890 (1997) | 1,890 | endangered | Brazil | |||||
Karapana | 464 (2001) | 464 | endangered | Brazil | |||||
Kubeo | 6,647 (2001) | 6,647 | potentially endangered | Brazil | |||||
2,457 (2001) | 2,457 | endangered | Brazil | ||||||
Coreguaje, Ko’reuaju | 2,212 (2001) | 2,212 | endangered | ||||||
Makaguaje | 50 (2001) | 0? | possibly extinct | ||||||
Makuna | 1,009 (2001) | 1,009 | endangered | Brazil | |||||
Piratapuya | 630 (2001) | 630 | endangered | Brazil | |||||
Pápiwa | 61 (2001) | 25 | seriously endangered | Brazil | |||||
SionaSecoya | 734 (2001) | 500 (2003) | endangered | Ecuador, Peru | |||||
749 (2001) | 749 | endangered | Brazil | ||||||
Taibano, Eduria | 22 (2001) | 22 | moribund | ||||||
Opaina, Ufaina, Retuarã | 1,952 (2001) | < 1,952 | endangered | ||||||
331 (2001) | 331 | endangered | |||||||
6,996 (2001) | 6,996 | potentially endangered | Brazil | ||||||
642 (2001) | 642 | endangered | Brazil | ||||||
Guanano, Kotiria | 1,395 (2001) | 1,395 | endangered | Brazil | |||||
103 (2001) | 103? | seriously endangered | |||||||
687 (2001) | 687 | endangered | Brazil | ||||||
Kokama, Cocama, Cocamilla | 792 (2001) | few semi-speakers | moribund | Peru, Brazil | |||||
228 (2001) | 2 | moribund | |||||||
137 | 137 | seriously endangered | Peru | ||||||
Witoto, Witoto Murui, Witoto Mïnïca, Witoto Muinane | 7,343 | 7,343 | potentially endangered | Peru, Brazil †? | |||||
701 (2001) | <500 | seriously endangered | Peru | ||||||
715 (2001) | <100 | seriously endangered | Brazil | ||||||
Bora Muinane | 547 | 50–100? | seriously endangered | ||||||
Cofán, Kofán | 1,143 (2000) | 379 (2008) | endangered | Ecuador | |||||
Andoque | 597 (2001) | 597 | endangered | ||||||
Camsá, Kamëntsa | 4,773 (2001) | 4,773 | potentially endangered | ||||||
Paéz | 138,501 (2001) | 60,000 | endangered | ||||||
Tikuna | 7,102 (2001) | 7,102 | potentially endangered | Peru, Brazil | |||||
1? | 1 (2008) | moribund | |||||||
Yuri | 217 (2001) | 217 | seriously endangered | ||||||
Puinave | 6,604 (2001) | 6,604 | potentially endangered | Venezuela | |||||
3,283 | 2,100 | endangered | Colombia | ||||||
Cha’palaachi, Chachi, Cayapa | 5,465 | 5,871 | endangered | ||||||
Tsafiki, Tsáchila, Tsachela, Colorado | 1,484 | 1,872 | endangered | ||||||
Êpera, Epena Pedee, Siapedie, Emberá, Emberá del Sur, Emberá Chami | 65 | 52 | seriously endangered | Colombia | |||||
Achiar Chicham | 2,404 | 2,943 | endangered | Peru | |||||
612 | 579 | endangered | |||||||
Chicham | 52,697 | 42,261 | potentially endangered | ||||||
Cañar, Azuay, Cotopaxo, Tungurahua, Chimborazo, Imbabura, Loza, Napo, Pastaza, and Salasaca dialects | 408,395 | 451,783 | potentially endangered | Argentina, Chile, Bolivia, Peru, Colombia | |||||
Siona-Secoya, Pai Coca | 240 | 85 | seriously endangered | Colombia, Peru | |||||
Siona, Kokakañú | 304 | 260 | seriously endangered | ||||||
? | 2 (1969) | possibly extinct | |||||||
Kayapi | 346 | 176 | seriously endangered | ||||||
Cofán | 1,044 | 638 | endangered | Colombia | |||||
Wao, Waorani, Waotededo, Wao Tiriro, Auca, Sabela | 1,534 | 1,616 | endangered | ||||||
Arawak | 15,500 (2000) | 1,500 | seriously endangered | Suriname, French Guiana, Venezuela | |||||
6,900 (2000) | < 6,900 | endangered | Brazil | ||||||
? | few rememberers | extinct | Suriname, Brazil † | ||||||
Kapon | 5,000 (2000) | < 5,000 | endangered | Venezuela, Brazil | |||||
Pemon | 400–500 | 400–500 | endangered | Venezuela, Brazil | |||||
Carib | 3,000 (2000) | few hundred | seriously endangered | French Guiana, Suriname, Venezuela, Brazil | |||||
Pemon | 7,750 (2000) | < 7,750 | endangered | Venezuela, Brazil | |||||
Kapon | 5,000 (2000) | < 5,000 | endangered | Venezuela, Brazil | |||||
240 | 240 | seriously endangered | Brazil | ||||||
5,000 (2000) | few | seriously endangered | Venezuela, Brazil | ||||||
Saluma, Saloema, Charuma | ? | few | moribund | Suriname †, Brazil † | |||||
Arawak | 2,000 | 500-700 | endangered | French Guiana, Guyana, Venezuela | |||||
60-80 | < 5 | moribund | |||||||
40-50 | 3 | moribund | |||||||
Carib | 3,000 | 1,200 | seriously endangered | Guyana, French Guiana, Venezuela, Brazil | |||||
60-70 | < 12 | moribund | |||||||
1,300 | 1,300 | endangered | Brazil | ||||||
Katuena | 80-90 | 10 | moribund | ||||||
450 | 450 | endangered | French Guiana, Brazil | ||||||
Lokono | 1,500 | 375 | seriously endangered | Suriname, Guyana, Venezuela | |||||
1,500 | < 1500 | endangered | Brazil | ||||||
? | few | seriously endangered | Brazil | ||||||
Kari’na, Kali’na | 4,000 | 2,400 | endangered | Suriname, Guyana, Venezuela, Brazil | |||||
1,000 | 1,000 | endangered | Suriname, Brazil | ||||||
Teko | 400 | 400 | endangered | ||||||
Wajãpi, Wayampi | 750 | 750 | endangered | Brazil | |||||
3,730 | 1,030 | endangered | |||||||
Enlhet Norte, Enslet, Enthlit, Enlhet-Lengua, Lengua | 7,316 | 6,439 | endangered | ||||||
Enxet Sur | 5,930 | 3,842 | endangered | ||||||
Kashika | 258 | 29 | seriously endangered | ||||||
Sa’apan, Kasnapan | 2,327 | 984 | endangered | ||||||
including Toba-Maskoy | 1,509 | 1,253 | endangered | ||||||
764 | 12 | moribund | |||||||
Qom-Lik, Emok-Lik, Takshika, Toba in Argentina | 1,499 | 1,183 | endangered | Argentina | |||||
Maca | 1,307 | 1,042 | endangered | ||||||
Manjui, Chorote in Argentina; three varieties: Iyo’wuhwa, Iyojwa’ja [Yohwaha], and Montaraz [Wikinawos, Manjuy] | 452 | 365 | endangered | Argentina | |||||
Nivaklé, Chulupí, Ashluslay | 12,169 | 10,109 | endangered | Argentina | |||||
Axé, Aché-Guayaki, Guayakí | 1,242 | 911 | endangered | ||||||
Chiripá, Ava-Chiripá, Chiripá-Guaraní, Avakatu-ete, Ñandeva in Brazil | 13,872 | 6,308 | endangered | Brazil | |||||
Ñandeva, Tapieté | 2,021 | 1,550 | endangered | Argentina, Bolivia | |||||
Ava-Guaraní in Argentina, Guaraní (Chiriguano) in Bolivia | 2,359 | 574 | seriously endangered | Argentina, Bolivia | |||||
14,624 | 10,016 | endangered | Argentina, Brazil | ||||||
Kaiova, Kaiowa, Avá | 13,391 | 6,364 | endangered | Brazil | |||||
Moro, Pyta Jovai | 2,100 | 1,756 | endangered | Bolivia | |||||
Ishir, Yshyrö; 2 varieties: Ybytoso, Ybytoso | |||||||||
1,553 | 1,174 | endangered | Brazil | ||||||
106 | 85 | endangered | Brazil | ||||||
Madiha, Kulina, Kurina | 300 | 300 | endangered | Brazil | |||||
Asháninka | 88,703 (2007) | 88,703 | potentially endangered | ||||||
Ashéninka, Axininca, Ashéninca Pajonal | 20,000 | 20,000 | potentially endangered | ||||||
Poyenisati | 500 | 500 | endangered | ||||||
Chamekolo | 126 (1993) | 8 (2008) | moribund | ||||||
68 (1993) | 4 (1998) | moribund | |||||||
Matsiguenga, Matsigenka, Niagantsi | 8,679 (1993) | 5,000 | endangered | ||||||
Cugapacori, Kugapakori | 450 | 450 | endangered | ||||||
Inato, Ina’o, Inthome, Intsome | 5,531 (1993) | 5,531 | potentially endangered | ||||||
14 (1993) | 2 | moribund | |||||||
Amuesha | 10,000 | 8,000 | potentially endangered | ||||||
Piro, Apurinã, Yinerï Tokanï | 2,553 (1993) | 2,553 | potentially endangered | ||||||
434,372 (2007) | < 434,372 | potentially endangered | |||||||
? | 9 (2005) | moribund | |||||||
or Cauqui | 3,000? | 725? | endangered | ||||||
Chayahuita | 21,424 (2007) | 14,000 | endangered | ||||||
Jebero, Xebero | 642 (1993) | < 30 | seriously endangered | ||||||
Harakmbut Hate, Harakmbut Ate, Amarakaeri | 1,206 (1993) | 1,206 | endangered | ||||||
or Seeptsá | ? | 2 (1986) | possibly extinct | ||||||
Shiwiar-Maina | 2,500 (2008) | 2,500 | endangered | Ecuador | |||||
Aguajún, Ahuajún, Aguaruna | 55,366 (2007) | 55,366 | potentially endangered | ||||||
8,000 | 8,000 | potentially endangered | |||||||
Ameuhaque, Amaguaco | 247 (1993) | 100? | seriously endangered | Brazil | |||||
Capabaquebo, Kapanawa, Capacho | 275 (2006) | 100? | seriously endangered | ||||||
Uni | 2,191 (1993) | 2,191 | endangered | ||||||
Caxinahua, Kaxinawa, Hantxa Kuin, | 957 (1993) | 957 | endangered | Brazil | |||||
Matsés-Mayoruna, Mayoruna | 2,500 | 2,500 | endangered | Brazil | |||||
Yura, Yora, Yurahahua | 450 | 450 | endangered | Bolivia | |||||
Marinahua, Mastanahua, Parquenahua | 438 | <438 | endangered | Brazil | |||||
Shipibo-Conibo, Shipibo | 22,517 (2007) | 22,517 | endangered | ||||||
Huariapano, Panobo | ? | – | probably extinct (1991) | ||||||
400 | 400 | endangered | Bolivia, Brazil | ||||||
Huarayo, Guarayo, Chama | 782 (1993) | 782 | endangered | Bolivia | |||||
Yawa, Iahua | 5,000 | 4,000 | endangered | Colombia | |||||
3,262,137 (2007) | < 3,262,137 | potentially endangered | Ecuador, Bolivia, Chile, Argentina | ||||||
Maihuna, Coto, Payagua, Tutapi | 300 | 100 | seriously endangered | ||||||
Siona-Secoya | 329 (1993) | 329 | endangered | Ecuador | |||||
Xibitoana, Huallaga, Pampadeque | 10,705 | 1,000 | seriously endangered | Colombia, Brazil | |||||
630 (1976) | 2 (2010) | moribund | Brazil | ||||||
Witoto | 3,000 | 1,000 | endangered | Colombia, Brazil †? | |||||
150 | 50 | seriously endangered | Colombia | ||||||
3,000 | 2,000 | endangered | Colombia, Brazil | ||||||
? | 2 (2008) | moribund | Ecuador | ||||||
Chiripuno | 500 | 50 (2001) | seriously endangered | ||||||
Cahuarana | ? | 5 (1975) | extinct | ||||||
Amacacore, Quiturran, Puca-Uma | 500 | 25–50 | seriously endangered | ||||||
Candoshi-Shapra | 1,586 (1993) | 1,586 | endangered | ||||||
Muniche | ? | 8 (2008) | moribund | ||||||
8,000 | 8,000 | potentially endangered | Brazil, Colombia | ||||||
Kacha Ere, Shimacu, Itucale, Cimarrón | 2,000 (2003) | 2,000 | potentially endangered | ||||||
Aushiri | ? | 2? (2008) | moribund | ||||||
Unclassified (Arawakan)? | 40 families (1959) | extinct | |||||||
Culli | – | – | extinct (1950s) | ||||||
Mashco-Piro | 200–600 | 200–600 | endangered | Brazil | |||||
Pinche | 20 | 1 (2008) | moribund | ||||||
– | – | extinct | Colombia | ||||||
Paraujano | 11,205 (2001) | 20 | seriously endangered | ||||||
Baníwa, Banibo, Baniva-Yavitero, Baniva del Guainía | 2,408 (2001) | 608 | endangered | Colombia, Brazil | |||||
2,815 (2001) | 239 / few | moribund | Brazil | ||||||
Curripaco, Wakuénai, Baniva-Kurripako, Baniwa del Isana | 4,925 (2001) | 3,743 | potentially endangered | Colombia, Brazil | |||||
Arhwak, Aruaco | 428 (2001) | 130 | seriously endangered | French Guiana, Suriname, Guyana | |||||
Mandawaka | ? | – | possibly extinct | Brazil | |||||
Piapoco, Tsáçe | 1,939 (2001) | 1,745 | potentially endangered | Colombia | |||||
Guarequena | 513 (2001) | 160 | seriously endangered | Brazil | |||||
Guajiro, Wayuu | 293,777 (2001) | 293,777 | potentially endangered | Colombia | |||||
Baniva-Yavitero, Banibo | ? | 1 (2000) | possibly extinct | ||||||
Kapon | 245 (2001) | 180 | endangered | Guyana, Brazil | |||||
4,084 (2001) | 63 | seriously endangered | |||||||
Panare, Mapoyo | 4,269 (2001) | 4,184 | potentially endangered | ||||||
Kariñá, Kari’na, Galibi | 16,686 (2001) | < 5,000 | endangered | French Guiana, Suriname, Guyana | |||||
553 (2001) | 49 | seriously endangered | |||||||
Macushi, Makuxi | 83 (2001) | not known | endangered | Guyana, Brazil | |||||
Mapoio, Wánai | 365 (2001) | 12 | moribund | ||||||
Kapón | 200 | 200? | endangered | Guyana, Brazil | |||||
Arekuna, Taurepan(g), Kamarakoto | 27,157 (2001) | 23,083 | potentially endangered | Guyana, Brazil | |||||
? | 1 | possibly extinct | |||||||
236 (2001) | 50 | seriously endangered | |||||||
Yavarana, Yabarana | 292 (2001) | 151 | seriously endangered | ||||||
Ye’kwana, De’kwana, Maquiritare, Maiongong | 6,523 (2001) | 6,200 | endangered | Brazil | |||||
Yucpa, Japrería | 7,522 (2001) | < 7,522 | potentially endangered | Colombia | |||||
Motilón | 1,520 (1992) | 1,520 | endangered | Colombia | |||||
Uwa-Tunebo | ? | ? | possibly extinct | Colombia | |||||
Cuiva, Cuiba | 454 (2001) | 440 | endangered | Colombia | |||||
Jivi, Guahibo, Sikuani | 14,750 (2001) | 12,000 | potentially endangered | Colombia | |||||
Playero, Guahibo Playero | 200 | 200 | seriously endangered | Colombia | |||||
Wirú, Wirö | 1,130 (2001) | most | endangered | ||||||
Wothüha, Wotjüja, Wu’tjuja | 14,494 (2001) | 13,000 | endangered | Colombia | |||||
Sáliva | 265 (2001) | 36 | seriously endangered | Colombia | |||||
Geral, Nheengatu, Ñengatú | 1,294 (2001) | 650 | endangered | Brazil | |||||
Yanam | ? | ? | seriously endangered | Brazil | |||||
Sanema, Sanuma | 3,035 (2001) | 3,035 | potentially endangered | Brazil | |||||
Yanomam, Yanomamë, Yanomama | ? | ? | potentially endangered | Brazil | |||||
Yanoamï, Yanoamae | 12,234 (2001) | 12,234 | potentially endangered | Brazil | |||||
Hoti, Jodi, Ho | 767 (2001) | 767 | endangered | ||||||
Yaruro | 8,222 | 7,400 | endangered | ||||||
Kariana, Kaliana, Caliana | 20 (2008) | few elders | moribund | ||||||
Arutani, Awake | 29 (2001) | 29 | seriously endangered | Brazil? | |||||
36,028 (2001) | 32,400 | potentially endangered | Guyana | ||||||
Wãnsöhöt | 1,307 (2001) | 550 | endangered | Colombia |
Jolkesky (2016) lists 43 language families and 66 language isolates (and/or unclassified languages) in South America – a total of 109 independent families and isolates.[2]
Lyle Campbell (2012) proposed the following list of 53 uncontroversial indigenous language families and 55 isolates of South America – a total of 108 independent families and isolates.[3]
Arara (Parirí), Ikpéng (Txikão)
. Lyle Campbell . Grondona . Verónica . Campbell . Lyle . 2012 . The Indigenous Languages of South America . Classification of the indigenous languages of South America . The World of Linguistics . 2 . Berlin . De Gruyter Mouton . 59–166 . 978-3-11-025513-3.